Nguyên tắc hôn nhân một vợ một chồng được ghi nhận là nguyên tắc cơ bản trong pháp luật HN&GĐ. Tuy nhiên, nguyên tắc này có ngoại lệ hay không? Có trường hợp nào được lấy nhiều vợ không?
Khi nào thì được lấy nhiều vợ?
Thứ nhất, trường hợp kết hôn trước khi Luật HN&GĐ 1959 có hiệu lực (trước ngày 13/01/1960).
Theo đó, đến Luật HN&GĐ 1959 thì nguyên tắc hôn nhân một vợ một chồng mới được chính thức ghi nhận. Như vậy, những quan hệ hôn nhân được xác lập trước khi Luật này, dù có nhiều vợ, nhiều chồng thì vẫn được coi là hợp pháp. Tuy nhiên, do hoàn cảnh chiến tranh nên Luật này chỉ có hiệu lực đối với miền Bắc.
Đối với miền Nam, theo Nghị quyết 76/CP năm 1977 thì Luật HN&GĐ 1959 được áp dụng từ ngày 25/3/1977. Theo đó, những quan hệ hôn nhân nhiều vợ, nhiều chồng được xác lập trước ngày 25/3/1977 vẫn được công nhận hợp pháp.
Thứ hai, trường hợp bộ đội, cán bộ có vợ, có chồng ở miền Nam tập kết ra miền Bắc, lấy vợ, chồng khác.
Theo Thông tư số 60/TATC ngày 22/2/1978 của TAND tối cao thì nếu người vợ hoặc người chồng ở miền Nam vẫn không có quan hệ hôn nhân mới và muốn duy trì quan hệ hôn nhân trước đây thì công nhận cả hôn nhân mới và hôn nhân trước đây.
Cần lưu ý rằng Thông tư này chỉ áp dụng đối với các đối tượng là cán bộ, bộ đội đã có vợ hoặc có chồng trong Nam, tập kết ra Bắc lấy vợ hoặc lấy chồng khác và chỉ đóng khung trong thời gian từ sau ngày ký hiệp định Giơ-ne-vơ đến ngày Quốc Hội nước CHXHCNVN tuyên bố thống thất đất nước, Luật HN&GĐ về nguyên tắc được áp dụng chung trong cả nước (tức ngày 25/3/1977).
Như vậy, pháp luật cho phép 02 trường hợp nêu trên thì có thể lấy nhiều vợ.
