Pháp luật HN&GĐ hiện hành quy định việc kết hôn phải được đăng ký tại cơ quan có thẩm quyền. Tuy nhiên, có trường hợp nào mà không đăng ký kết hôn vẫn có quyền hưởng thừa kế của nhau?
Có được quyền hưởng di sản thừa kế khi chung sống như vợ chồng mà không thực hiện thủ tục đăng ký kết hôn không?
Căn cứ theo Luật HN&GĐ, Nghị quyết số 35 của Quốc hội và Thông tư liên tịch 01/2001/TTLT-TANDTC-VKSNDTC-BTP, việc nam nữ sống chung với nhau mà không đăng ký kết hôn có 03 trường hợp xảy ra như sau:
- Trường hợp 1: các bên chung sống với nhau như vợ chồng từ trước ngày 03/01/1987 mà không đăng ký thì mối quan hệ đó vẫn được xem là hôn nhân hợp pháp. Khi đó, các bên vẫn được hưởng thừa kế của nhau khi một bên mất.
- Trường hợp 2: các bên chung sống với nhau như vợ chồng từ ngày 03/01/1987 trở đi đến trước ngày 01/01/2001 (ngày Luật hôn nhân và gia đình năm 2000 có hiệu lực) mà có đủ điều kiện kết hôn, nhưng chưa đăng ký thì có nghĩa vụ đăng ký kết hôn kể từ ngày 01/01/2001 cho đến ngày 01/01/2003. Nếu các bên không đăng ký trong thời hạn trên thì không được công nhận hôn nhân hợp pháp. Từ đó sẽ không được hưởng thừa kế của nhau.
- Trường hợp 3: các bên chung sống như vợ chồng sau ngày 01/01/2001 trở đi mà không đăng ký thì sẽ không được công nhận là vợ chồng hợp pháp. Do đó, cũng không được hưởng thừa kế của nhau khi bên còn lại mất.
Như vậy, nếu các bên chung sống với nhau như vợ chồng từ trước ngày 03/01/1987, mặc dù không đăng ký kết hôn, thì vẫn được hưởng thừa kế khi bên còn lại chết. Khi không thuộc trường hợp trên thì sẽ không